Kom je mama...?

Kom je mama? Zullen we dwalen..door de tuinen van mijn jeugd...?
Geef me je hand, laten we gaan en duizenden sneeuwklokjes tellen in het gras.
Kuikentjes kijken in het oude kippenhok en dan pompen op de bleek.
Met de lekke gieter sjouwen langs zaaibedden waar we sla en peterselie willen
en ijsbloemetjes langs het pad.
Volg me mama door de sprookjestuin...ons verstoppen tussen groene hagen,
rozen plukken in het perk en druiven, in de kas...
Kom maar mama, het is tijd voor de beiers...ik doe ze in emmers en jij kookt de jam...zo lekker als alleen jij het kan...en Eulalie, maar die is oud.
Zij bakt suukerspekken die we eten op de veranda en ik volg de zwarte kat.
Kom je mama, langs de heg, waar Marie me nestjes wijst van vogels met blauwe spikkeleitjes, klein en teer.
Over schelpenpaden, langs aardbeienrijtjes en bessenstruiken zullen we lopen mama..
In de ochtendzon wanneer de was droogt in de achtertuin...over de stapstenen hinkstap sprong naar de lome middaguren,
waar jij je neervlijen kan onder de treurende wilg...wachtend op de avondzon en de merel de stilte doorbreekt...
Kom maar mama...we zullen niet verdwalen...ik ken de weg nog goed....geef mij je hand, we gaan samen.

duts

We zitten nog even na te praten...mijn zus, zwager en wij.
Vol geschonken glazen wijn met de left-overs van de Paasbrunch op tafel.
Onze ouders zijn al vertrokken, net als de kinderen die ieder al weer hun eigen ding doen.
Samen evalueren we gevieren de geslaagde middag en wat vooraf ging.
"Had pa bij jou ook geïnformeerd?" vraagt mijn zus, "over oma B'?"
Nee.Pa heeft er tegen mij niks over gezegd.
Volgens mijn zus zou de eventuele aanwezigheid van Oma B. toch een belemmering voor mijn vader zijn geweest om vandaag te komen.
Ik begrijp het niet helemaal.
Ik weet dat mijn vader het best kan vinden met oma B. mijn schoonmoeder.
Hij noemde haar zeer onlangs nog een patente vrouw.
"Dat is het hem juist" weet mijn zwager
"Je vader zou zich opgelaten voelen met zo'n 'duts' als je moeder erbij!"
Ik schrik van zwagers woorden...duts!
Duts?...dat is zoooo...
Ik ging er eigenlijk vanuit dat duts een typisch Zeeuws-Vlaams woord is...
Ik was het woord zelfs zowat vergeten.
Het hoort op het schoolplein van mijn jeugd........
Daar praatte je over een duts als iemand uitgemaakt werd voor sukkel.
Van Marie (onze zeer Zws-Vlaamse hulp, zeer belangrijk in mijn kindertijd) begreep ik dat duts eigenlijk een verstandelijk beperkt iemand kan betekenen.
Marie gebruikte de aanduiding nml voor alle mensen die ze simpelweg 'zielig' vond.
Ik ging er dus gemakshalve vanuit dat duts géén ABN zijn kon.
Op zijn voordeligst moest het Vlaams wezen.
En zo klonk het woord duts op eerste Paasdag uit de mond van mijn Zws-Vlaamse zwager zowel vertrouwd als schokkend.
Het blijft door mijn hoofd malen: duts duts...mijn moeder is een duts...
Ik zoek op het web naar de betekenis van duts: onnozel mens, sufferd, stumper, sukkel.....
Wat raakt mij het meest?
De omschrijving van duts...?
De gedachte dat mijn vader zo over mijn moeder zou denken..?
Het feit dat mijn zwager het woord in de mond nam??
Duts...ach toch, arme moeder.

Pasen

"Wat denk jij ervan?" vraagt mijn zus,
"zullen we samen een Paasbrunch organiseren, en pa en ma vragen te komen?"
Ik vind het een goed idee: samen Paasbrunchen. Pa en ma uitnodigen net zo, alleen vrees ik dat ze niet zullen komen.
Mijn moeder zou het geweldig vinden..er eens uit te zijn. Mijn vader echter ziet tegen uitjes op. Waar ik hem probeer over te halen en daarbij alle hulp bied, haakt hij af en trekt hij terug: Kerst 2009...mijn 50ste verjaardag september 2009....familiebijeenkomst juni 2009 enzovoort..
"Je weet niet hoe het is", zegt hij geïrriteerd als ik aandring, want mijn moeder komt immers nog graag onder de mensen.
Met mijn zus bespreek ik zijn weigering om met mijn moeder iets te ondernemen.
Is het echt zo moeilijk? Schaamt hij zich voor haar? Valt het hem zelf zwaar er op uit te gaan en is een vrouw die aandacht behoeft dan net de druppel? Wil hij moeder beschermen tegen ongemakkelijke situaties, vragen en blikken?
Mijn zus en ik denken van alles wat.
Tot mijn verrassing zegt hij toe met Pasen te komen...als het gaat dan hoor, voegt hij eraan toe. Hij houdt duidelijk slag om de arm.
Ik weet, dat hangt niet alleen af van mijn moeders toestand, maar ook van weer en verkeer.
Zondag was het zover: Eerste Paasdag!
Mijn zus en gezin waren al lang en breed gearriveerd, de koffie stond vers klaar en ik hield de klok ongerust in de gaten...
Ze waren laat! Ik zag doemscenario's: onwel geworden, betrokken bij een ongeluk...zoiets dergelijks...
Maar nee, het kwam goed: mijn moeder belde zelf aan en bewonderde mijn keuken.
Ze vergat de gedekte Paastafels waar een uitgebreid buffet klaarstond en als we het niet voor haar neus hadden gezet zou ze vergeten zijn iets van al het lekkers te eten.
Ze verwonderde zich over de kleinkinderen en bekeek met wijs gezicht de foto's op het beeldscherm die deze kleinkinderen haar toonden.
Ze schrok van haar eigen ogen op het portret gemaakt door mijn oudste zoon, maar liet zich geruststellen.
Mijn moeder had een gezellige middag.
Mijn vader was stil en afwezig.
Toen ze vertrokken, een rit van bijna anderhalf uur voor de boeg, bedacht ik dat mijn vader erg moe moest zijn.
Niet alleen het rijden, maar ook de hele aanloop naar het vertrek: Vóór ze eens in de auto zitten: opstaan,wassen, aankleden, ontbijten, tas pakken, jas pakken.Mijn moeder die draait en draalt en dan het huis afsluiten, wegrijden..
Ik voelde me best bezwaard dit mijn vader aan te doen, maar het was het waard.
Toen ze thuis kwamen - opluchting bij ons dat ze veilig waren - belde mijn moeder zelf op. Ze had genoten!
Het was een geweldige middag.